അഭിമുഖം 

സല്‍മാന്‍ റുഷ്ദി, ചിമമാണ്ടാ എന്‍ഗോസി അഡിച്ചി, ജുംബാ ലാഹിരി, വി.എസ്.നൈപാള്‍ എിവരുടെ കൃതികളെ ആസ്പദമാക്കി ഫാത്തിമ മെഹ്റ രചിച്ച പുസ്തകമാണ് നെപ്ട്യൂണ്‍ ബുക്സ് പ്രസിദ്ധീകരിച്ച " Wounds that Speak."  ഇവരുടെ കഥാപാത്രങ്ങള്‍ അനുഭവിക്കുന്ന അന്യതാബോധവും ആത്മസംഘര്‍ഷങ്ങളും വ്യക്തിപരമായ അനുഭവങ്ങള്‍ മാത്രമല്ല, അതിനു പിന്നില്‍ എഴുത്തുകാരുടെ സ്വന്തം സാംസ്‌കാരികവും ഭാഷാപരവുമായ സാമൂഹികസംഘര്‍ഷങ്ങളും പ്രതിഫലിക്കുന്നുണ്ട്. ഈ പുസ്തകത്തെ മുന്‍നിര്‍ത്തി ഫാത്തിമ മെഹ്റ നെപ്ട്യൂണ്‍ ബുക്സിനോട് സംസാരിക്കുന്നു.. 

1 .‘Legitimising the illegitimacy : Diasporic writers in English Literature’ എ തലക്കെ'ിലാണ് താങ്കളുടെ പുസ്തകം പുറത്തുവി'ുള്ളത്. ഈ വിഷയത്തെയും ഈ നാലെഴുത്തുകാരെയും കേന്ദ്രീകരിക്കാനുള്ള കാരണം എന്താണ്?

സല്‍മാന്‍ റുഷ്ദി, ചിമമാണ്ടാ എന്‍ഗോസി അടിച്ചി, ജുംബാലാഹിരി, വി.എസ്.നൈപാള്‍ എിവര്‍ പ്രവാസജീവിതത്തില്‍ നിന്നുയര്‍ന്ന നിയമവിരുദ്ധതയെന്ന വിഷയത്തെ തികച്ചും വ്യത്യസ്തമായി അവതരിപ്പിക്കുന്നു. റുഷ്ദി മത രാഷ്ട്രീയ അധികാരത്തെ ചോദ്യം ചെയ്യുന്നു. അഡിച്ചി വര്‍ഗീയതയും കുടിയേറ്റവും പ്രമേയമാക്കുന്നു. ലാഹിരിയാകട്ടേ, പ്രവാസി കുടുംബങ്ങളുടെ മനോവൈകല്യങ്ങളും പൊരുത്തക്കേടുകളും വരച്ചുകാ'ട്ടുന്നു. നായ്പാള്‍ ദേശാഭിമാനത്തിന്റെയും പോസ്റ്റ് കൊളോണിയല്‍ അനുഭവങ്ങളുടെയും പിളര്‍പ്പുകള്‍ തുറുകാട്ടുന്നു. ഇവരുടെ സാഹിത്യത്തില്‍ വ്യക്തിപരമായ സ്ഥാനഭ്രംശം വലിയ സാമൂഹിക,സാംസ്‌കാരിക ചലനങ്ങളുമായി ബന്ധിക്കപ്പെടുതിനാലാണ് ഈ എഴുത്തുകാരെ ഞാന്‍ തിരഞ്ഞെടുത്തത്.

2. ‘The works of these authors remind us that Storytelling is not merely an aesthetic endeavour but also a political act’- ഇതൊന്ന് വിശദീകരിക്കാമോ.

സാഹിത്യം കലാപരമായ വിനോദമെന്നതിനപ്പുറം ചരിത്രത്തെയും അധികാരത്തെയും ചോദ്യം ചെയ്യുന്ന രാഷ്ട്രീയ ഇടപെടല്‍ കൂടിയാണെന്ന ബോധ്യം ഈ എഴുത്തുകാര്‍ക്കുണ്ടായിരുന്നുവെന്നാണ്  അവരുടെ രചനകള്‍ തെളിയിക്കുത്. സല്‍മാന്‍ റുഷ്ദിയുടെ 'മിഡ്‌നൈറ്റ്‌സ് ചില്‍ഡ്രന്‍' ഇന്ത്യയുടെ ഔദ്യോഗിക ചരിത്രം ത ന്നെ പുനര്‍വിചിന്തനത്തിന് വിധേയമാക്കുമ്പോള്‍ ലാഹിരിയുടെ കഥാപാത്രങ്ങള്‍ കുടിയേറ്റ ജീവിതത്തില്‍ അസ്തിത്വമുറപ്പിക്കാന്‍ ശ്രമിക്കുതോടൊപ്പം അമേരിക്കയിലെ പ്രവാസജീവിതത്തിന്‍റെ തിരിച്ചറിയല്‍ രാഷ്ട്രീയവും വെളിവാക്കുന്നു.. അതുപോലെ അഡിച്ചിയുടെ രചനകള്‍ വര്‍ഗീയത, കുടിയേറ്റം, ലിംഗാധിഷ്ഠിതരാഷ്ട്രീയം എിവയ്‌ക്കെതി രെയുള്ള പ്രതിരോധമായി മാറുന്നു. നായ്പാളിന്റെ എഴുത്തില്‍ വ്യക്തിയുടെയും രാജ്യത്തിന്‍റെ യും  സ്വത്വപ്തിസന്ധികളെ രാഷ്ട്രീയ ചോദ്യങ്ങളാക്കുന്നു.

3. വര്‍ഗബോധം, ലിംഗബോധം, വംശീയത എിവയോടുള്ള നാലുപേരുടെയും സമീപനത്തില്‍ സമാനസ്വഭാവമാണോ ഉള്ളത്? വൈവിധ്യങ്ങള്‍ എന്തൊക്കെയാണ്?

നാലുപേരുടേയും സമീപനം ഒരു പോലെയല്ലെങ്കിലും അവരില്‍ സമാനതകളുണ്ട്.റുഷ്ദി മത-വര്‍ഗീയ രാഷ്ട്രീയത്തെ ചോദ്യം ചെയ്യുന്നു. ലാഹിരി കുടിയേറ്റജീവിതത്തിലെ അസ്തിത്വപ്രതിസന്ധിയും സൂക്ഷ്മവംശീയതയും ശ്രദ്ധിക്കുന്നു. അഡിച്ചി വര്‍ഗീയതയും ലിംഗാധിഷ്ഠിതകാഴ്ചപ്പാടുകളും തുറന്ന രാഷ്ട്രീയ ശബ്ദമാക്കുന്നു. നയ്പാള്‍ കോളനിവിരുദ്ധസംഘര്‍ഷവും അപര്യാപ്തതയും വരച്ചുകാ'ട്ടുന്നു. അങ്ങനെ എല്ലാവരും വ്യത്യസ്ത വഴികളിലൂടെ മനുഷ്യരുടെ വ്യക്തിപരമായ വേദനകളെ രാഷ്ട്രീയചര്‍ച്ചയാക്കുന്നു. ഇതിലൂടെ സാഹിത്യം സൗന്ദര്യാത്മകതയുടെ പ്രതീകമാകുമ്പോഴും പ്രതിരോധത്തിന്റെയും തിരിച്ചറിവിന്റെയും വേദിയുമാകുന്നു.

4. പിറന്ന നാട്ടില്‍നി്ന്ന് നാടുകടത്തപ്പെടുകയോ പലായനം ചെയ്യപ്പെടുകയോ ചെയ്യുന്ന മനുഷ്യര്‍ പുതുതായി എത്തിച്ചേരുന്ന സംസ്‌കാരത്തെ പൂര്‍ണമായി സ്വാംശീകരിക്കുവാനോ മാതൃസംസ്‌കാരത്തെ നിരാകരിക്കാനോ കഴിയാത്ത ഒരു സ്വത്വസംഘര്‍ഷത്തില്‍ എത്തിച്ചേരുന്നുണ്ട്. സംഘര്‍ഷഭരിതമായ അവരുടെ ജീവിതാവസ്ഥകളെ ഏറ്റവും നന്നായി അവതരിപ്പിച്ചിട്ടുള്ളത് ആരാണൊണ് കരുതുത്?

 സ്വത്വസംഘര്‍ഷങ്ങളുടെ അതിസൂക്ഷ്മരൂപങ്ങള്‍ ഏറ്റവും ശക്തമായി വരച്ചുകാട്ടിയിരിക്കുത് ജുംബാലാഹിരിയാണ്. അമേരിക്കന്‍ ജീവിതത്തില്‍ ചേര്‍ന്നുപോകാന്‍ ശ്രമിക്കു കഥാപാത്രങ്ങള്‍ക്ക് പൂര്‍ണമായ സ്വാംശീകരണവും മാതൃസംസ്‌കാരത്തില്‍ നിന്നുള്ള പൂര്‍ണമായ വേര്‍പാടും സാധ്യമല്ലെന്ന് അവര്‍ തുറുകാണിക്കുന്നു. ‘The Namesake’ പോലെയുള്ള കൃതികളില്‍ കുടിയേറ്റക്കാരുടെയും അവരുടെ രണ്ടാമത്തെ തലമുറയുടെയും ജീവിതത്തിലെ ഇടനിലാവസ്ഥ ഏറ്റവും ആഴത്തില്‍ പ്രകടമാകുന്നു. ലാഹിരിയുടെ കഥകള്‍ വ്യക്തിപരമായ വികാരസംഘര്‍ഷങ്ങളെയും കുടിയേറ്റാനുഭവങ്ങളെയും തമ്മില്‍ ബന്ധിപ്പിക്കുതിനാല്‍ അവയെ ഡയസ്‌പോറാ സാഹിത്യത്തിലെ ഏറ്റവും വിശ്വസനീയമായ രേഖപ്പെടുത്തലായി കണക്കാക്കാം.

5. ബഹുസാംസ്‌കാരികതയുടെ സമന്വയത്തിലൂടെ ഒരു ഏകീകൃതലോകം എ സങ്കല്പത്തെ മുന്നോട്ട് വയ്ക്കാന്‍ ഡയസ്‌പോറിക് എഴുത്തുകാര്‍ ശ്രമിക്കുന്നുണ്ടോ?

അതേ, ഡയസ്‌പോറിക് എഴുത്തുകാര്‍ പലപ്പോഴും ബഹുസാംസ്‌കാരികത വഴിയാണ് ഒരു ഏകീകൃതലോകസങ്കല്പം മുന്നോട്ട് വയ്ക്കുത്. അവരുടെ കൃതികളില്‍ സ്വത്വബോധം, നിലനില്പ്, സ്വദേശഭ്രംശം തുടങ്ങിയ വിഷയങ്ങള്‍ ഒരുമിച്ചുചേരുമ്പോള്‍ സംസ്‌കാരങ്ങള്‍ തമ്മിലുള്ള സംഘര്‍ഷം മാത്രമല്ല പരസ്പര വിശ്വാസവും സമവായവും പ്രതിഫലിക്കുു. റുഷ്ദിയുടെ സാംസ്‌കാരിക സംക്രമണവും ലാഹിരിയുടെ സാംസ്‌കാരിക ഒത്തുതീര്‍പ്പുകളും അടിച്ചിയുടെ ജാതി,ലിംഗ ബോധവും നായ്പാളിന്റെ പോസ്റ്റ് കൊളോണിയല്‍ വിമര്‍ശനവും ഒത്തുചേരുമ്പോള്‍  അതൊരു പൊതുസാമൂഹ്യബോധത്തെ രൂപപ്പെടുത്തുവാന്‍ പര്യാപ്തമാണ്. ഇവയെല്ലാം കൂടി വ്യത്യസ്ത പശ്ചാത്തലമെങ്കിലും ഒരു പൊതുമനുഷ്യാവബോധത്തിലേക്ക് എത്തിക്കുന്നു. ഇതിലൂടെ അവരുടെ കഥകള്‍ ലോകത്തെ വിഭജിക്കുന്ന രേഖകളെ ചോദ്യം ചെയ്ത് നാനാത്വത്തില്‍ ഏകത്വം എന്ന ആശയത്തെ ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നു.

6. മാറിയ കാലത്തിലും സ്ഥലത്തിലും നിന്നുകൊണ്ട് തങ്ങളുടെ അസ്തിത്വം തിരയുന്ന ഒരു ജനതയുടെ അനിശ്ചിതത്വം നിറഞ്ഞ ജീവിതം സാഹിത്യത്തില്‍ ഇന്ന് പരക്കെ ആവിഷ്‌ക്കരിക്കപ്പെടുുണ്ട്. നിരന്തരമായുള്ള യുദ്ധങ്ങളും വംശീയ സംഘര്‍ഷങ്ങളുമെല്ലാം വേരുകള്‍ ഉപേക്ഷിച്ച് രക്ഷപ്പെടാന്‍ പലപ്പോഴും മനുഷ്യരെ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നു. എഴുത്തുകാരും ഇതിന്റെ ഇരകളാകുുണ്ട്. ഈയൊരു ആത്മസംഘര്‍ഷം ഏറ്റവും തീവ്രമായി ദൃശ്യമാകുത് ആരുടെ രചനകളിലാണ്?

ഈയൊരു ആത്മസംഘര്‍ഷം ഏറ്റവും ശക്തമായി പ്രത്യക്ഷപ്പെടുത് വി.എസ് നയ്പാളിന്റെ രചനകളിലാണ് .A House for mr.Biswas, The Mimic Men  പോലുള്ള കൃതികളില്‍ അദ്ദേഹത്തിന്റെ കഥാപാത്രങ്ങള്‍ സ്വന്തം നാട്ടിലും അന്യദേശത്തും പൂര്‍ണമായും തളച്ചിടപ്പെട്ടവരല്ല. അവര്‍ക്ക് സ്വന്തം എന്ന് വിളിക്കാനാകുന്ന വീടനുഭവമില്ല.സമ്പൂര്‍ണമായ പരദേശവാസാനുഭവുമില്ല. മറിച്ച്, രണ്ടു ലോകങ്ങളുടെ ഇടവേളകളില്‍ കുടുങ്ങിയ ദിശയില്ലാത്തതും സ്ഥിരതയില്ലാത്തതുമായ ജീവിതമാണ് അവര്‍ക്കു ലഭിക്കുത്. നയ്പാളിന്റെ ഗദ്യത്തിലെ കഠിനതയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ കഥാപാത്രങ്ങളില്‍ പ്രകടമാകു അസ്തിത്വവേറിടലുകളും സാംസ്‌കാരിക അന്യവല്‍ക്കരണവും, ദേശാടനവും അവരിലെ ആത്മസംഘര്‍ഷത്തെ ഏറ്റവും തീവ്രമായി പ്രകടിപ്പിക്കുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ എഴുത്ത് അസ്തിത്വനഷ്ടമെന്ന ഗൗരവമേറിയ സത്യത്തെ തുറുകാണിക്കുതോടൊപ്പം പോസ്റ്റ്-കൊളോണിയല്‍ ലോകത്തിലെ മനുഷ്യരുടെ ശാശ്വതമായ ഇടനിലാവസ്ഥയെ സൂചിപ്പിക്കു കയും ചെയ്യുന്നു.

7. അഡിച്ചിയുടെ എഴുത്തിലും ജീവിതത്തിലും ഉയര്‍ത്തിപ്പിടിക്കാന്‍ ശ്രമിച്ചിരു ഓന്നാണ് ബോഡി പൊളിറ്റിക്‌സ്. ഒപ്പം ഫെമിനിസ്റ്റ് സ്റ്റീരിയോടൈപ്പുകളെ അവര്‍ വെല്ലുവിളിക്കുകയും ചെയ്യുന്നുണ്ട്. ഇതൊന്ന് വിശദീകരിക്കാമോ?

അഡിച്ചിയുടെ ബോഡിപൊളിറ്റിക്‌സ് സ്ത്രീയുടെ ശരീരത്തെ നിയന്ത്രണത്തിന്റെയും സൗന്ദര്യമാനദണ്ഡങ്ങളുടെയും പരിധിയില്‍ നിന്ന് മോചിപ്പിച്ച് ശക്തിയുടെയും പ്രതിരോധത്തിന്റെയും ആത്മവിശ്വാസത്തിന്റെയും പ്രതീകമാക്കുന്നു.. . ‘Purple Hibiscus’ ലെ ‘Biatrice’ ന്‍റെ മൗനം  പോലുള്ള ഘടകങ്ങളും രാഷ്ട്രീയപ്രതിരോധമായി വായിക്കാവുതാണ്. അതോടൊപ്പം അവര്‍ ഫെമിനിസ്റ്റ് സ്റ്റീരിയോടൈപ്പുകളെ  വെല്ലുവിളിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ശക്തരാകുന്നതിന് പുരുഷന്മാരെപ്പോലെ ആകണമെന്നോ, കുടുംബത്തെ നിരാകരിക്കരിക്കണമെന്നോ  അര്‍ത്ഥമില്ല. ‘We Should all be Feminist’ ല്‍ അവര്‍ സ്ത്രീകള്‍ക്ക് സ്വയംനിര്‍ണയാവകാശം നല്‍കുന്നു. ഫെമിനിസമാണ് മുന്നോട്ട് വയ്ക്കുത്. അഡിച്ചിയുടെ എഴുത്ത് ശരീരം, ലൈംഗികത, സാമൂഹിക നിയന്ത്രണങ്ങള്‍ എന്നിവ തമ്മിലുള്ള ബന്ധം പരിശോധിച്ച് സാംസ്‌കാരിക നിയമങ്ങളെ ചോദ്യം ചെയ്യുന്നു. ഇതിലൂടെ അവരുടെ കഥകള്‍ സ്ത്രീകള്‍ക്ക് അവരുടെ സ്വന്തം ദേഹവും അവകാശങ്ങളും എങ്ങനെ സംരക്ഷിക്കാമെന്ന് ചിന്തിക്കുന്നു. വെല്ലുവിളി ഉയര്‍ത്തുതും ശാക്തീകരണക്ഷമവുമായ ആഖ്യാനം സൃഷ്ടിക്കുന്നു. 

8. തങ്ങളുടെ കഥാപാത്രങ്ങളിലൂടെ ഈ നാല് എഴുത്തുകാരും ആവിഷ്‌ക്കരിച്ചിരിക്കു അന്യതാബോധവും ആത്മസംഘര്‍ഷങ്ങളും എഴുത്തുകാരുടെ ഉള്ളില്‍ നടക്കു സാംസ്‌കാരികസംഘര്‍ഷങ്ങളുടെ പ്രതിഫലനമാണെന്ന്  പറയാന്‍ കഴിയുമോ?

അങ്ങനെ പറയാം, ഇവരുടെ കഥാപാത്രങ്ങള്‍ അനുഭവിക്കുന്ന അന്യതാബോധവും ആത്മസംഘര്‍ഷങ്ങളും വ്യക്തിപരമായ അനുഭവങ്ങള്‍ മാത്രമല്ല. അതിനു പിന്നില്‍ എഴുത്തുകാരുടെ സ്വന്തം സാംസ്‌കാരികവും ഭാഷാപരവുമായ സാമൂഹികസംഘര്‍ഷങ്ങളും പ്രതിഫലിക്കുന്നുണ്ട്. ഇതിലൂടെ പ്രവാസജീവിതം നയിക്കുന്ന വ്യക്തിയുടെ ജീവിതനിലയെയും വര്‍ഗം, ജാതി, ലിംഗം, സംസ്‌കാരം എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ബുദ്ധിമുട്ടുകളെയും വായനക്കാര്‍ക്ക് തിരിച്ചറിയാന്‍ കഴിയുന്നു. ഇതിലൂടെ എഴുത്തുകാര്‍ അവരുടെ വ്യക്തിപരമായ അനുഭവങ്ങളെ പൊതുജീവിതവുമായി ബന്ധിപ്പിച്ച് പൊതുസാമൂഹികപ്രശ്‌നങ്ങളെ ചോദ്യങ്ങള്‍ ഉയര്‍ത്തു രൂപത്തില്‍ അവതരിപ്പിക്കന്നു. 

9. വര്‍ത്തമാനകാലത്തില്‍ ഡയസ്‌പോറിക് എഴുത്തുകളുടെ പ്രസക്തി എന്താണൊണ് കരുതുന്നത്? ഡയസ്‌പോറിക് സാഹിത്യം ഇന്ത്യന്‍ സാഹിത്യത്തില്‍ ശക്തമാണെന്ന് കരുതുുണ്ടോ?

ഡയസ്‌പോറിക് സാഹിത്യം ആഗോളീകരണവും സാംസ്‌കാരികാധിനിവേശവും ബാധിക്കുന്ന വ്യക്തികളുടെ അനുഭവങ്ങളും പ്രശ്‌നങ്ങളും പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു. ഡയസ്‌പോറിക് സാഹിത്യം ഒരു ദേശത്തും ഒരു ഭാഷയിലും പിണഞ്ഞുകിടക്കു അസ്ഥിരതകളെയും ആത്മബോധത്തെയും വിശദീകരിക്കുന്നു. ഇതിലൂടെ വായനക്കാര്‍ക്ക് ജീവിതാനിശ്ചിതത്വങ്ങളും ആത്മബോധം എന്നീ തിരിച്ചറിവുകള്‍ ലഭിക്കുന്നു. ഇന്ത്യന്‍ സാഹിത്യത്തില്‍ ഡയസ്‌പോറിക് എഴുത്തുകാര്‍ - സല്‍മാന്‍ റുഷ്ദി, ജുംബാലാഹിരി, വി.എസ്.നൈപാള്‍, ചിമമാണ്ടാ എന്‍ഗോസി അഡിച്ചി തുടങ്ങിയവര്‍ - ഇന്ത്യയുടെ സാംസ്‌കാരികവും  രാഷ്ട്രീയവുമായ സവിശേഷതകള്‍ ആഗോളസാഹചര്യത്തില്‍ അവതരിപ്പിക്കുന്നു.

10. സാര്‍വദേശീയമാനമുള്ള എഴുത്തുകള്‍ ഇന്ത്യന്‍ സാഹിത്യത്തില്‍ കുറവാണെ അഭിപ്രായത്തോട് യോജിക്കുുണ്ടോ?

ഭാഗികമായി ശരിയാണ്. ഭാഷാ സാംസ്‌കാരിക വൈവിധ്യം മൂലം പല കൃതികളും ലോകവ്യാപകമാകാത്തത് സത്യമാണ്. എന്നാല്‍ സല്‍മാന്‍ റുഷ്ദി, അരുന്ധതീറോയി, ജുംബാലാഹിരി, അമിതവ് ഘോഷ് തുടങ്ങിയ എഴുത്തുകാര്‍ അവരുടെ ആഗോളമാനവിക വീക്ഷണത്തിലൂടെ ഇന്ത്യന്‍സാഹിത്യത്തെ ലോകനിലവാരത്തിലേക്കുയര്‍ത്തിയിരിക്കുന്നു. അതിനാല്‍ അളവില്‍ കുറവാണെങ്കിലും മേന്മയില്‍ ഇന്ത്യന്‍ സാഹിത്യം ലോകനിലവാരത്തിലേയ്ക്കുയര്‍ന്നിട്ടുണ്ട്.

(തയ്യറാക്കിയത് നെപ്ട്യൂണ്‍ ബുക്സ് എഡിറ്റോറിയല്‍ വിഭാഗം)